Hoe motiveer je jouw tiener om te studeren?

Hoeveel tieners zouden er bestaan die graag studeren? Er zijn er ongetwijfeld,  maar de kans is toch wel groter dat jouw tiener tot het tweede clubje behoort, dat van de onwillige studenten. Met als gevolg dat je als ouder vaak herleid wordt tot ‘de zeurkous’. Maar hoe zorg je er dan voor dat je tiener toch dat schoolwerk ter harte neemt, zonder de zeurende ouder te zijn?

Hoe zorg je ervoor dat je tiener toch dat schoolwerk ter harte neemt, zonder de zeurende ouder te zijn?

Achterhaal de reden van demotivatie

Eerst en vooral probeer te achterhalen waarom je tiener niet gemotiveerd is. Afhankelijk van waar het misloopt, zul jij je strijdplan moeten bepalen! 

Trigger de intrinsieke motivatie

Als je voelt dat het schoentje knelt bij deze intrinsieke motivatie, probeer die dan te triggeren. 
Intrinsieke motivatie wil zeggen dat je iets uit jezelf wilt bereiken, als je iets doet omdat je er echt in gelooft, het zinvol vindt en er voldoening uit haalt, dan wordt je gedreven door intrinsieke motivatie.

  • Intrinsieke motivatie is nog sterker dan extrinsieke motivatie, wanneer je iets doet omdat je er een beloning voor krijgt. Tieners zijn wel heel gevoelig voor beloningen, dus je kunt daar af en toe wel gebruik van maken, bijvoorbeeld bij grote proefwerken. Maar besef wel dat je dat niet voor elke toets of leermoment kunt doen, anders zal het effect snel uitgewerkt zijn. Je bankrekening zal je bovendien dankbaar zijn. (Beloningen hoeven trouwens niet altijd veel geld te kosten. Je kunt bijvoorbeeld de lievelingsmaaltijd van je kind klaarmaken. Dat is niet gigantisch duur – tenzij je een fan van kreeft in huis hebt, natuurlijk.) 
  • Zorg dat je tieners voldoende autonomie ervaren bij het aanpakken van schoolwerk. Probeer samen een realistische planning te maken en niet te zeuren ‘of ze toch niet beter nog iets voor school zouden doen’ als ze op de bank hangen. 
  • Geef je kinderen ook vertrouwen in hun competenties. Een compliment is vaak de mooiste beloning én kost niets. Bedenk dat je het zelf, op je job, ook belangrijk vindt om erkenning te krijgen om gemotiveerd te blijven. Tieners zijn daarin weinig verschillend. Ga zeker ook na of je kind voldoende uitgedaagd wordt of dat de lat op sommige vlakken misschien niet te hoog ligt. 

Stimuleer hun growth mindset

  • Deel bijvoorbeeld je eigen ervaringen. "Vroeger kon ik dat totaal niet, en het was echt moeilijk, maar door vol te houden ben ik er geleidelijk beter in geworden."
  • Gebruik ‘groeitaal’: ‘Het lukt je nu NOG niet.’ Of: ‘Je kunt het NOG niet.
  • Je kunt tonen dat jij ook nog regelmatig iets moet oefenen of proberen, en indien nodig hulp inschakelt om een probleem aan te pakken. 

Creëer ideale studeeromstandigheden

Dat hangt natuurlijk sterk af van kind tot kind, maar toch een aantal tips: 

  • Is er een plek in huis waar je tiener rustig kan studeren? Uit onderzoek blijkt dat als je uit je ‘flow’ geraakt, onderbroken wordt dus, het 7 tot 15 minuten kan duren om je opnieuw op je werk te concentreren. Dat is zeker relatief, afhankelijk van situatie tot situatie en al helemaal van persoon tot persoon, maar toch. Het is duidelijk dat onderbrekingen energie en tijd kosten. 
  • Sommige kinderen kunnen beter geen afleiding, geen visuele prikkels hebben. Andere kinderen hebben juist iets nodig om mee te prutsen om zich te kunnen concentreren. Bekijk wat werkt met en voor jouw kind. 
  • Spreek misschien ook samen af om bijvoorbeeld de smartphone op bepaalde momenten aan de kant te leggen. Maak deze afspraken samen met je tiener, zodat die duidelijk voelt dat hij van jou autonomie krijgt. Als je de smartphone autoritair afneemt, is de kans groot dat je tiener toch maar zit te mokken op zijn kamer. En dus ook niet studeert. 
  • Laat je tiener voldoende pauzeren. Uren aan één stuk doorgaan is meestal weinig productief. 
  • En, heel belangrijk: zorg voor voldoende snacks. Een ouder met een goed gevulde koelkast is er in examentijd twee waard! 

Meer weten ? Volg de LifeTalks 'Hoe je tiener beter begrijpen' met psychologe Anky De Frangh.

Meer lezen?

Het boek dat je moet lezen om je tiener te begrijpen: Ouders komen van Mars.

In samenwerking met Lannoo.