Fructose, een suiker die qua structuur sterk lijkt op glucose maar veel zoeter is van smaak, heeft lange tijd de reputatie gehad van een mogelijk gunstige alternatieve zoetstof voor mensen met diabetes. Het werd geprezen vanwege de veel lagere glycemische index, die aangeeft hoe snel koolhydraten de bloedsuikerspiegel laten stijgen. Bovendien komt fructose van nature voor in fruit, waardoor het nog meer werd gepromoot als een gezond alternatief. Recente studies werpen echter een schaduw over de rol van fructose en laten zien dat het verband houdt met leververvetting en bijdraagt aan de wereldwijde toename van overgewicht en obesitas.
Fructose en leververvetting
Recente klinische studies hebben een ongunstige link onthuld tussen fructosehoudende producten en niet-alcoholische steatohepatitis (NASH), een aandoening waarbij de lever vet accumuleert. In tegenstelling tot glucose, dat door alle cellen in ons lichaam kan worden verwerkt, wordt fructose voor het grootste deel gemetaboliseerd in de lever. Dit zet de deur open voor de omzetting van fructose in vet, wat resulteert in leververvetting en de gevreesde NASH.
Overmatige fructose-inname
Wat nog zorgwekkender is, is dat ons hedendaagse dieet verzadigd is met overmatige hoeveelheden fructose. Enkele producten die vaak veel fructose bevatten zijn:
- frisdranken en suikerhoudende dranken
- snoep en zoetigheden
- zoete ontbijtgranen en mueslirepen
- kant-en-klare sauzen en dressings
- energie- en sportdranken
- zoete yoghurt en zuivelproducten
Hoewel fructose zelden op zichzelf voorkomt als een losstaande voedingsstof, wordt het vaak opgenomen via voeding in combinatie met glucose, zoals in tafelsuiker. Terwijl ons lichaam al voldoende glucose heeft voor de energiebehoefte van onze cellen, wordt de overtollige fructose omgezet in vet. Dat leidt tot leververvetting en gewichtstoename.
Gezonde keuzes en fruit
Diabetes en fruit
De implicaties van deze ontdekkingen zijn belangrijk, vooral voor mensen met prediabetes en diabetes, die sowieso al een verhoogd risico lopen op leververvetting. Het verminderen van de inname van fructose kan een aanzienlijk gezondheidsvoordeel opleveren en de progressie van leveraandoeningen helpen voorkomen.
Dagelijkse portie fruit
Maar wat betekent dit voor onze dagelijkse portie fruit? Hoewel fructose aanwezig is in fruit, ligt het fructosegehalte per portie veel lager dan in suikerhoudende dranken. Bovendien biedt fruit tal van andere voedingsstoffen en vezels die gunstig zijn voor onze gezondheid. Het advies is om fruit in zijn natuurlijke, onbewerkte vorm te consumeren, zodat je de maximale vezelinhoud kunt behouden.
De zoete ironie van fructose doet ons nadenken over onze eetgewoonten en de verleidingen die we dagelijks tegenkomen. Terwijl fructose ooit werd beschouwd als een veelbelovende zoetstof, is het nu duidelijk dat het een bedreiging kan zijn voor onze levergezondheid. Laten we bewuste keuzes maken en de verleiding van overmatige fructose-inname weerstaan om een gezonde toekomst te waarborgen.
Diabetes en gezonde voeding: tips en inspiratie
Samen met voldoende lichaamsbeweging en een goede nachtrust, kan een aangepaste en evenwichtige voeding al een positieve invloed hebben op het dagelijkse leven van mensen met een verstoorde bloedsuikerspiegel of diabetes type 2. Speciaal voor hen heeft Bio-Planet alle producten en recepten verzameld die voldoen aan de richtlijnen voor gezonde voeding voor mensen met diabetes.
Deze blog kwam tot stand in samenwerking met de Diabetes Liga.
Bron: J Hepatol. 2018 May; 68(5): 1063–1075. Fructose and Sugar: A Major Mediator of Nonalcoholic Fatty Liver Disease