Waarom is bewegen goed voor mensen met diabetes type 2?

Diabetes type 2 is een chronische aandoening die wereldwijd steeds vaker voorkomt. Naast medicatie en aanpassen van voedingspatroon wordt lichamelijke activiteit steeds meer erkend als een belangrijk onderdeel van de behandeling van diabetes type 2, en gezondheid in het algemeen. In dit artikel bespreken we de vele voordelen van sporten voor mensen met diabetes type 2 en laten we zien waarom voldoende beweging essentieel is om de aandoening beter te beheersen.

Bewegen voor een verbeterde glucoseregulatie

  • Eén van de belangrijkste voordelen van sporten voor mensen met diabetes type 2 is het effect op de glucoseregulatie. Lichamelijke activiteit verhoogt de gevoeligheid van de lichaamscellen voor insuline, waardoor glucose efficiënter wordt opgenomen uit het bloed.

  • Door regelmatig te sporten kan de bloedsuikerspiegel beter worden gecontroleerd. Dat kan leiden tot een vermindering van de medicatiebehoefte én een betere glycemische controle op lange termijn.

Een betere gewichtsbeheersing dankzij sport

  • Overgewicht en obesitas zijn risicofactoren voor het ontwikkelen van diabetes type 2. Sporten speelt een cruciale rol bij het bereiken en behouden van een gezond gewicht.
  • Regelmatige lichaamsbeweging helpt bij het verbranden van calorieën, het opbouwen van spiermassa en het verhogen van het basale metabolisme.
  • Dit resulteert in gewichtsverlies en het handhaven van een gezond gewicht. Dat verbetert op zijn beurt dan weer de bloedsuikercontrole en vermindert het risico op complicaties. Hierbij is belangrijk te melden dat de hoeveelheid calorieën die we dagelijks consumeren een cruciaal gegeven blijft, omdat calorieën de lichaamssamenstelling bepalen.

Een positief effect op hart en bloedvaten

Mensen met diabetes type 2 hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten.

  • Sporten heeft een positief effect op de cardiovasculaire gezondheid. Het kan de bloeddruk verlagen, vermindert het risico op hart- en vaatziekten, verhoogt het goede cholesterol (HDL) en verlaagt het slechte cholesterol (LDL).

  • Door regelmatig te sporten, kan men de algehele gezondheid van het hart verbeteren en het risico op complicaties als gevolg van diabetes type 2 verminderen.

Verbeterde insulinegevoeligheid

Insulineresistentie, waarbij de cellen minder gevoelig zijn voor de werking van insuline, is een kenmerk van diabetes type 2.

  • Sporten kan de insulinegevoeligheid van de cellen vergroten, waardoor de glucose beter kan worden opgenomen.
  • Dit kan resulteren in een verlaging van de bloedsuikerspiegel en een vermindering van de behoefte aan insuline of andere medicatie.

Minder stress

Stress kan een negatieve invloed hebben op de bloedsuikercontrole bij mensen met diabetes type 2.

  • Sporten is een uitstekende manier om stress te verminderen. Het verhoogt de productie van endorfines, die een gevoel van welzijn en ontspanning bevorderen.
  • Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen bij het verbeteren van de mentale gezondheid en het verminderen van stressgerelateerde schommelingen in de bloedsuikerspiegel.
  • Geen zin om te sporten? Weet dat actie leidt tot motivatie, en niet omgekeerd.

Verhoogde spierkracht en flexibiliteit

Sporten omvat vaak krachttraining en flexibiliteitsoefeningen, die beide voordelen bieden voor mensen met diabetes type 2. Samen dragen ze bij aan een betere algehele fysieke fitheid en een verhoogde kwaliteit van leven.

  • Krachttraining helpt bij het opbouwen van spiermassa, verhoogt de stofwisseling en verbetert de bloedsuikerregulatie.
  • Flexibiliteitsoefeningen helpen bij het verbeteren van de bewegingsvrijheid en verminderen het risico op blessures.

Advies bij sporten met diabetes type 2

Het is belangrijk om te benadrukken dat iedereen die begint met een trainingsprogramma voorafgaand overleg moet plegen met een zorgverlener en geleidelijk aan moet beginnen, rekening houdend met individuele mogelijkheden en beperkingen. Door regelmatig te sporten en een actieve levensstijl aan te nemen, kunnen mensen met diabetes type 2 hun gezondheid aanzienlijk verbeteren en hun kwaliteit van leven verhogen.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Jims en de Diabetes Liga.

Wetenschappelijke onderbouwing

1. Church, T. S., et al. (2010). Effects of Aerobic and Resistance Training on Hemoglobin A1c Levels in Patients with Type 2 Diabetes: A Randomized Controlled Trial.

Deze studie onderzocht de effecten van zowel aerobe training als weerstandstraining op de bloedsuikerregulatie bij mensen met diabetes type 2. Het toonde aan dat zowel aerobe training als weerstandstraining gunstige effecten hadden op het verlagen van de HbA1c-waarden, wat wijst op een betere glucosecontrole.

2. Umpierre, D., et al. (2011). Physical Activity Advice Only or Structured Exercise Training and Association with HbA1c Levels in Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-analysis.

Deze meta-analyse onderzocht het effect van fysieke activiteit of gestructureerde trainingsprogramma's op de HbA1c-waarden bij mensen met diabetes type 2. Het concludeerde dat zowel fysieke activiteit alleen als gestructureerde trainingsprogramma's gunstige effecten hadden op het verlagen van de HbA1c-waarden.

Het HbA1c-niveau wordt gebruikt als een maatstaf voor de langetermijnbloedsuikercontrole bij mensen met diabetes. Het helpt artsen om de effectiviteit van de behandeling te analyseren en de bloedsuikerregulatie te monitoren. Een hoger HbA1c-niveau duidt op een minder optimale bloedsuikerregulatie, terwijl een lager HbA1c-niveau wijst op betere controle.

3. Snowling, N. J., et al. (2006). Effects of Different Modes of Exercise Training on Glucose Control and Risk Factors for Complications in Type 2 Diabetic Patients.

Deze studie vergeleek de effecten van verschillende trainingsmodaliteiten (aerobe training, weerstandstraining, gecombineerde training) op de glucoseregulatie en risicofactoren voor complicaties bij mensen met diabetes type 2. Het toonde aan dat alle trainingsmodaliteiten gunstige effecten hadden op de bloedsuikerregulatie en risicofactoren voor complicaties.

4. Boule, N. G., et al. (2001). Effects of Exercise on Glycemic Control and Body Mass in Type 2 Diabetes Mellitus: A Meta-analysis of Controlled Clinical Trials.

Deze meta-analyse evalueerde het effect van lichaamsbeweging op de glycemische controle en lichaamsgewicht bij mensen met diabetes type 2. Het vond positieve effecten van lichaamsbeweging op de bloedsuikerregulatie en gewichtsbeheersing.